Właściwości oregano są dużo ciekawsze i dotyczą nie tylko zastosowania w kuchni, czyli zmysłu smaku i węchu czy wrażliwości na piękno (zioło stosuje się w kosmetykach), ale i wpływu na naszego zdrowia. W tym artykule odpowiemy na pytania na co pomaga olejek z oregano, jak go stosować, jakie jest odpowiednie dawkowanie, na co pomaga i czy prawdą jest, że walczy z pasożytami? Oregano stosowano w medycynie naturalnej od wieków. Wykorzystywano je z myślą o układzie oddechowym i pokarmowym. Oregano było także uznawane za pomocne przy problemach skórnych. W starożytnej Grecji i Rzymie wykorzystywano je jako najsilniejsze naturalne antidotum na truciznę oraz jako roślinę idealną na ból mięśni. Lebiodka pospolita (Origanum vulgare), zwana popularnie oregano lub dzikim majerankiem może trafić do nas w różnej postaci. Na targu znajdziemy ją w aromatycznych pęczkach lub doniczkach. W aptece może ona mieć formę olejku zamkniętego w kapsułce lub olejku eterycznego. Oregano jest także używane w postaci świeżych liści i suszu. Możemy posadzić je w ogródku lub wychodować na domowym parapecie. Jednak to dzięki współczesnej medycynie i badaniom naukowym poznaliśmy lepiej jego substancje aktywne i właściwości terapeutyczne. Co znajdziesz w tym artykule 1 Właściwości zdrowotne i zastosowanie oregano Oregano na drobnoustroje. Prawda czy fałsz? Oregano skuteczne w walce z bakteriami Witaminy i minerały w lebiodce Oregano na wspomaganie trawienia 2 Oregano. Działanie wykrztuśne. 3 Przeciwwskazania i zalecane środki ostrożności do zażywania olejku z oregano 4 Jak wybrać suplement diety z oregano? Co to jest standaryzacja? Polecane produkty i suplementy diety z oregano 5 Jak stosować olejek oregano? Dawkowanie: 6 Źródła/fact checking Oregano jest w tej chwili jednym z najlepiej przebadanych ziół, którego właściwości zdrowotne zostały potwierdzone przez naukowców. Warto więc na początek zapoznać się z głównymi polami zastosowania fascynującej roślinki: Oregano wpływa na zdrowie układu oddechowego, oraz; poprawia odporność; jest stosowane dla utrzymania prawidłowego funkcjonowania gruczołu piersiowego; posiada właściwości żółciopędne i żółciotwórcze; jest wykorzystywane dla zdrowia układu sercowo-naczyniowego; poprawia funkcjonowanie serca; wzmacnia naczynia krwionośne; zwiększa elastyczność i wytrzymałość naczyń krwionośnych i ścian naczyń włosowatych; normalizuje ciśnienie krwi; Herbata z oregano poprawia jakość snu; wspomaga proces trawienia. Zawarte w oregano substancje, takie jak kwasy fenolowe, olejki eteryczne oraz flawonoidy wykazują działanie przeciwgrzybiczne i przeciwbakteryjne[1]. Wynikiem obecności w zielu oregano kwasów fenolowych, olejków eterycznych oraz flawonoidów są właściwości przeciwdrobnoustrojowe wobec bakterii Gram +i Gram -,włączając w to również bakterie oporne na antybiotyki. Olejek eteryczny uzyskiwany z lebiodki wykazuje aktywność przeciw drobnoustrojom, które stanowią czynnik chorobotwórczy w stosunku do człowieka i roślin, a także mogą zanieczyszczać żywność[2, 3]. Stwierdzono, że karwakrol i tymol hamują rozwój różnych bakterii i grzybów oraz mogą być pomocne w zachowaniu odpowiedniej równowagi mikroflory jelitowej i właściwego trawienia.[4] Liczne badania w warunkach in vitro wykazały, że olejek z oregano skutecznie hamuje wzrost wielu patogenów bakteryjnych w tym E. coli, Klebsiella pneumoniae, Staphylococcus aureus, Listeria monocytogenes oraz grzybów z rodzajów: Candida, Fusarium, Aspergillus, Rhizopus i Penicillium. Ponadto, olejek z oregano wykazuje właściwości antybakteryjne w stosunku do bakterii Helicobacter pylori[10], która poprzez wydzielanie ureazy neutralizuje kwasowość żołądka. Zahamowanie wydzielania ureazy jest możliwe dzięki naturalnie występującym związkom fenolowym w oregano[11]. Związki fenolowe mogą również zwiększać przepuszczalność błon komórkowych pozostałych bakterii, co prowadzi do zaburzenia równowagi wewnętrznej komórki bakteryjnej i zakłóca wytwarzanie energii potrzebnej bakteriom do rozwoju lub namnażania się[12,13]. Skuteczna, ze względu na stężenie i przyswajalność składników, jest forma olejku. Wspomaga układ immunologiczny, pomaga zwalczać pasożyty i stosuje się go przy infekcjach bakteryjnych oraz grzybiczych. Obok olejku z chrzanu i czosnku, jest tym, który silnie działa na bakterie: E. coli, Salmonella, Listeria monocytogenes czy grzyby Candida albicans. Ponadto posiada właściwości odtruwające organizm, na przykład po zjedzeniu nieświeżych produktów spożywczych, ponieważ zatrzymuje rozwój drobnoustrojów w organizmie. Dzikie oregano, dojrzewające w naturalnym środowisku w promieniach słońca zawiera bardzo wiele bezcennych składników: flawonoidy i minerały – cynk, wapń, żelazo, magnez, potas, sód. Jest także dobrym źródłem witaminy C, która uszczelnia naczynia krwionośne, ale także ułatwia asymilację żelaza, jest niezbędna w syntezie kolagenu, wzmacnia dziąsła i zęby. Ponadto w oregano znajduje się witamina A, która korzystnie wpływa na narząd wzroku, E – zwana witaminą młodości, K, która odgrywa ważną rolę w krzepliwości krwi oraz witaminy z grupy B – odpowiedzialne za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Oregano posiada właściwości żółciopędne i żółciotwórcze. Badania in vitro i na modelu laboratoryjnym wykazały ponadto, że jest rośliną o silnych właściwościach antyoksydacyjnych, co wynika z działania związków fenolowych, a w szczególności kwasu rozmarynowego[8,9] obecnego naturalnie w olejku. Stosowane w naturalnej postaci, czyli zioła dodawanego do potraw lub koktajli, oregano jest także źródłem błonnika, który pełni ważną rolę w funkcjonowaniu przewodu pokarmowego. Odpowiada za lepszą perystaltykę jelit, wpływa na zmniejszenia uczucia głodu i przyczynia się do regulacji rytmu wypróżnień. Oregano może wzmagać wydzielanie śluzu przez błony śluzowe górnych dróg oddechowych, co wspomaga funkcjonowanie układu oddechowego.[7] Można stosować oregano doustnie, ale popularne są także inne formy. Najprostszą są inhalacje (kilka kropel do miski z ciepłą wodą), w przypadku mocno zatkanego nosa, można także wdychać olejek bezpośrednio z buteleczki. Chętnie stosowane są także płukanki (kilka kropel należy rozpuścić w szklance wody) lub przyjmowanie podjęzykowe (2–3 krople rozpuścić w łyżeczce oliwy i trzymać pod językiem). Pamiętajmy jednak, że za każdym razem, gdy domowe sposoby kuracji – nawet tak wspaniałym składnikiem – nie przynoszą efektów, należy skontaktować się z lekarzem. Dostępne są także badania sugerujące aktywność związaną z odczuwaniem bodźców. Jest ona związana z zawartością karwakrolu w olejkach eterycznych.[6] Karwakrol zawarty w oregano działa na receptory dzięki czemu zmniejsza wrażliwość neuronów i tym samym zmniejszenie odczuwania bodźców. Stosowany niewłaściwie olejek może podrażniać przewód pokarmowy. W przypadku dzieci przyjmowanie i dawkowanie powinno być uzgodnione z lekarzem. Olejku nie powinny stosować kobiety w ciąży i w okresie laktacji. Skutkiem ubocznym może być też reakcja alergiczna lub podrażnienie układu pokarmowego. Ze względu na drażniące działanie tymolu, ekstrakty należ rozcieńczać przed podaniem np. bezpośrednio na skórę. Lepiej nie eksperymentować samemu z mocnymi preparatami i stosować się ściśle do zaleceń na etykiecie. Jeśli jednak zachowujemy umiar i środki ostrożności, to oregano możemy stosować w domu na różne sposoby. Uprawiać na parapecie jako roślinę ozdobną lub dodawać świeże oregano do sałatek, makaronów czy pizzy, by wzbogacić ich smak. Roślina kwitnie od czerwca do sierpnia. Aby mieć własną przyprawę i ziele do naparów, można ją wówczas zbierać i suszyć, zawieszoną w pęczkach w przewiewnym miejscu. Obecnie olejek z oregano można znaleźć w aptekach w postaci miękkich kapsułek i nalewek. Podejmując decyzję o postaci w jakiej z niego skorzystamy należy wziąć pod uwagę, że skondensowane oregano ma ostry smak. Zazwyczaj łatwiej przyjmować go w formie kapsułek jako suplement. Dodatkowo, w ten sposób łatwiej jest monitorować dawkowanie. Jeśli przyjmujesz go w formie płynnej, możesz nałożyć kilka kropli olejku na język, dodać do jakiegoś napoju. Podobnie można zrobić z kapsułką, ale zazwyczaj jej zawartość jest tłusta, gdyż łączy się go z innym olejem. Warto zwracać także uwagę na standaryzację Standaryzacja jest to zapewnienie producenta o określonej zawartości substancji czynnej. Już wcześniej pisaliśmy, że tak naprawdę naukowcy sprawdzili, co w oregano odpowiada za jego konkretne działanie. W ten sposób wiemy, że bardzo istotna jest informacja o zawartości karwakrolu i tymolu, bo to ich działanie było weryfikowane w licznych badaniach. Wybierając suplement diety powinniśmy uważnie przeczytać etykietę, jeśli jest na niej jedynie informacja o ilości samego zioła, to oznacza, że producent nie jest w stanie zagwarantować czy produkt posiada ważne substancje czynne. Przeanalizowaliśmy więc oferty w popularnych polskich aptekach i naszą uwagę zwróciły kapsułki olejku z oregano pospolitego firmy Solgar. Dlaczego? zawierają one olejek z ore­gano uzyskany z liści tej rośliny bez użycia rozpuszczalników. Co ważne jest on stan­daryzowany. Dzięki temu wiemy więc, że zawiera minimum 70% karwakrolu i maksymalnie 6% tymolu. Do produkcji wykorzystano ore­gano pospolite. Olejek przyjmuje się najczęściej doustnie, ale oprócz formy płynnej dostępne są także kapsułki z ekstraktem z oregano. Niezależnie od formy należy pamiętać o właściwym dawkowaniu i sposobie podawania. Ze względu na ostry smak, oregano może podrażniać jamę ustną i przewód pokarmowy. Stosując je profilaktycznie i w łagodnych dolegliwościach, zaleca się rozcieńczać 1–2 krople olejku na szklankę wody lub soku. Można go też łączyć z oliwą z oliwek i miodem, by złagodzić jego smak. Dawkowanie uzależnione jest od rodzaju i nasilenia dolegliwości, dlatego uważnie przeczytajmy ulotkę dołączoną do opakowania. Kuracja nie powinna trwać dłużej niż tydzień. Pamiętajmy, że przedawkowanie szkodzi zdrowiu – niszczy naturalną i potrzebną florę bakteryjną. Kupując olejek z oregano, zwróćmy także uwagę na jego skład. Ważne, by wybrać taki, który zawiera stuprocentowy ekstrakt z oregano. W innym przypadku musimy się liczyć z niższą jakością oraz mniejszą skutecznością właściwości leczniczych. Ze względu na różne stopnie stężenia substancji czynnych trudno jest jednoznacznie określić dawkowanie. Samo zioło jest bezpieczne dla osób zdrowych spożywających je w rozsądnych ilościach. W przypadku suplementów diety ważne jest stosowanie się do zaleceń producenta, który tworząc je kieruje się oficjalnymi normami odnośnie zawartości tymolu i karwakrolu. Dla przykładu: polecany przez nas Olej z dzikiego oregano firmy Solgar ma zalecaną porcję do spożycia w ciągu dnia na poziomie 17,5 mg. Wiarygodność naszych tekstów możesz sprawdzić analizując badania naukowe lub inne weryfikowalne źródła wiedzy, na jakich opieramy się pisząc teksty. Lett Appl Microbiol. 2003;36(3):162-7. Letters in Applied Microbiology 2003, 36, 162–167 Rev. bras. farmacogn. 21 (6). Dec 2011 Bromat. Chem. Toksykol. – XLV, 2012, 3:308-314 Industrial Crops and Products 2016, 92, 19-25, Phytotherapy Research, 1996, 342-344. Postępy Fitoterapii 2008; 4:233-239. Industrial Crops and Products 2016; 92:19–25. Molecules 2018; 23:2077. Adv. Technol. 2015; 4(2):5-10. Appl. Environ. Microbiol. 2005; 71(12):8558-64 Molecules 2009; 14(8):2735-2746 Bromat. Chem. Toksykol. 2012; 3:308–314.